Nacíu nun bierzu de casona rural fidalga con piedra d'armes, torre y reconocíu ringorrangu, Don Rodolfo de Casielles y Barganiza sintiere un enclín
descomanáu por solmenar cuchiellaes dende mui rapacín. Asina, cada vez que
s'enteraba qu'en dalguna antoxana de l'aldea diben facer un samartín, xispiaba
p'allá col envís d'adiestrase nel aquello de corar.
Espoxigó faciéndose bon mozu y afondando na so querencia combativa. Poro, mientres los mozos aldeanos de la so edá tresalecíen por andar de
candonga pelos filandones y andeches, Don Rodolfo desamaba camín de la primer
batalla qu'hubiere. D'esta miente, embutíu nuna armadura y xubíu nel caballu, repartía tayaes a magüeyu dando bona cuenta de cualquier enemigu que se-y punxere per delantre. Tal sonadía llegó algamar pente les tropes enemigues que los soldaos del exércitu contrariu procuraben evitalu metanos el combate.
El casu ye que la mañana del día d'aquella batalla, la más importante na que participare hasta entós y na qu'estrenaba cruz de la orden de Santiago, amaneciere soleyera, primaveral y con un airiquín que
ximielgaba les banderes y pendones como afalagándolos. Entamada la griesca, Don
Rodolfo, afayábase enfotáu aperrillando espadazos a tolo que se
ximielgaba. Envizcábase de tal manera qu'hasta la propia soldadesca del so bandu guardaba con él una distancia
prudencial pa nun dar coles sos cadarmes en suelu. Y cuenten que'l fidalgu combatiente
entraba en tal éstasis qu'hasta zarramicaba dacuando los güeyos mientres tarazaba equí y allá.
Foi precisamente alcontrándose nesta especie de trance guerreru cuando pasó
daqué que lu desconcertó enforma. Sintió tronar ayuri y de siguío xarazar. Molestu miró
pal cielu y comprobó que siguía faciendo un día preciosu y escampláu
pal combate. Nun entendía nada. De sutrucu, sintió daqué que-y cutía na coraza. Dempués observó
axorizáu cómo-y salía un chirlotu de sangre del mesmu pechu que manchaba les
clines del so caballu. Entamó a amoriar y zampóse de la montura en suelu ensin ser a pescanciar qué rediós taba pasando ellí ya inorando dafechu que'l progresu taba faciendo galanes, naquella xornada, nel vieyu arte de la guerra.
Ayudáu por un par de soldaos que lu arrecostinaron
quitándo-y la celada pa qu'espansionare y alendare, Don Rodolfo apapiellaba arremellando los güeyos mientres daba
les boquiaes tratando d'interpretar lo que-y asocediere echando mano de la única esplicación posible qu'atopaba rebuscando nel so mundu conceptual mamáu allá nel entornu rural onde se criare.
-Pero... ¿cómo...ye...posible que'l...
nuberu...apruciere na...batalla... cola... truena...el xarazu...valtándome...con un rayu...nun...día tan gloriosu...como... güe?
Naide nun intentó comenta-y nada. Nun pagaba la pena ponese a esplica-y a aquel home, avezáu a les armadures y los fierros, que sintiere atroneyar pela primer vez na so vida les descargues d'un batallón d'arcabuceros. De dalguna manera, lo qu'asocediera aquel día na contienda podía resumise, na xíriga del honor del fidalgu que finaba, como la llaceria y la mala trampa d'una truena inoportuna.
